Nowy "Radiobook": Edgar Allan Poe - "Berenice" [POSŁUCHAJ]

O czym jest nowela "Berenice"?

Bohaterem i narratorem nowelki jest niejaki Egaeus (imię, prawdopodobnie, jest aluzją do mitycznego króla Aten, Egeusza, ojca sławnego Tezeusza). To przedstawiciel zamożnej klasy wyższej, mieszkający w rodowej rezydencji wraz ze swoją kuzynką - piękną Berenice (takie imię - "Przynosząca zwycięstwo" - nosi jedna z bohaterek wiersza Kallimacha z Cyreny).

Młodzi darzą się uczuciem, lecz nie konsumują go, odkładając decyzję o małżeństwie. Wizję o stworzeniu szczęśliwego stadła oddala tajemnicza choroba kobiety, niedawno jeszcze pięknej i zmysłowej. Egeus także popada w nietypową manię: coraz częściej myśli… o zębach kuzynki. Krwawy finał jest, oczywiście, nieunikniony.

Czytelnik nie dowie się w szczegółach o rozwoju wypadów. To narracyjna sztuczka Edgara Allana Poe'ego, dzięki której szokujący finał staje się jeszcze bardziej fantasmagoryczny i symboliczny.

Czytaj także:

Zbyt okrutne i zbyt obsceniczne

Dzisiejsi literaturoznawcy zwracają uwagę na wątki dobrze już poznane przez psychologię i seksuologię. Często przy tym przywołują łaciński termin "vagina dentata" (uzbrojona w ostre zęby intymna część ciała kobiety).

Poe - jako młody mężczyzna, którego życie uczuciowe było niekończącym się pasmem klęsk i upokorzeń - w literacką szatę ubrał zatem to, co wiele lat później do podręczników medycyny wprowadzi Zygmunt Freud.

Współcześni pisarzowi uznali dziełko za zbyt okrutne i obsceniczne, by traktować je poważnie. Sam autor - jak się okazało, słusznie - uważał, że dzięki takim właśnie, krwawym przesadzonym konceptom zyska nieśmiertelność, nie mówiąc już o kolejnych zamówieniach od wydawców.

"Berenice" w projekcie "Radiobook"

Opowiadanie pt. "Berenice", którego można wysłuchać w ramach projektu "Radiobook", w 1997 roku przeczytał Marek Obertyn (1952-2007), jeden z najwspanialszych głosów w dziejach Teatru Polskiego Radia, przez młodszą publiczność zapamiętany jako Hagrid w polskiej wersji językowej filmów o Harrym Potterze.

Czytaj także:

Projekt "Radiobook"

"Radiobook" to projekt Agencji Muzycznej Polskiego Radia, mający na celu prezentację najwybitniejszych dzieł literackich w wersji audiobooków. Wśród tekstów znajdują się powieści, lektury szkolne oraz białe kruki takich autorów, jak: Henryk Sienkiewicz, Joseph Conrad, Marcel Proust czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.

W co drugi poniedziałek publikowane są nowe tytuły, czytane przez crème de la crème polskiej sceny aktorskiej, m.in.: Janusza Gajosa, Jerzego Stuhra, Adama Ferencego, Krzysztofa Kolbergera. To wyjątkowa okazja do przypomnienia sobie najsłynniejszych utworów literackich oraz do poznania tych mniej popularnych. "Krzyżacy", "Potop", "Popioły" i "W poszukiwaniu straconego czasu" - to tylko niektóre z licznych propozycji.

Audiobooki są dostępne bezpłatnie na YouTubie i Facebooku. Także w serwisach z audiobookami (Empik Go, Storytel, Audioteka) w ramach abonamentów użytkowników.

kk